Η ΕΕΑΕ συμμετείχε στην 4η έκτακτη συνεδρίαση της Ομάδας Ευρωπαίων Ρυθμιστών Πυρηνικής Ασφάλειας (ENSREG) για το ζήτημα της ασφάλειας των Ουκρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Από τη συνεδρίαση προέκυψε η κάτωθι δήλωση (άτυπη μετάφραση στα ελληνικά):
Στις 4 Οκτωβρίου 2022, η Ομάδα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών σε Θέματα Πυρηνικής Ασφάλειας (ENSREG) πραγματοποίησε μια τέταρτη έκτακτη συνεδρίαση μέσω τηλεδιάσκεψης για να αξιολογήσει την κατάσταση της πυρηνικής ασφάλειας στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις της απόπειρας παράνομης προσάρτησης από τη Ρωσική Ομοσπονδία των ουκρανικών περιοχών Ντόνετσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνα στην ασφάλεια του πυρηνικού εργοστασίου της Ζαπορίζια.
Ειδικότερα, η ENSREG:
- Εκφράζει βαθιά ανησυχία για τη συνεχιζόμενη επισφαλή κατάσταση όσον αφορά την πυρηνική ασφάλεια στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Zaporizhzhia (ZNPP) λόγω των ενεργειών της Ρωσίας, εντός και γύρω από την τοποθεσία.
- Επαναλαμβάνει ότι η Energoatom είναι ο μόνος νόμιμος αδειοδοτημένος κάτοχος του ZNPP και ότι η μονάδα πρέπει να λειτουργεί σύμφωνα με τους όρους της άδειας και σύμφωνα με τις νομικές και κανονιστικές απαιτήσεις της Ουκρανίας, υπό την επίβλεψη της κρατικής ρυθμιστικής αρχής πυρηνικών της Ουκρανίας (SNRIU). Το SNRIU πρέπει να μπορεί να εκτελεί ελεύθερα τα ρυθμιστικά του καθήκοντα.
- Τονίζει ότι η λειτουργία ή οποιεσδήποτε άλλες σχετικές με την ασφάλεια δραστηριότητες στο ZNPP που δεν έχουν εγκριθεί από το SNRIU είναι παράνομες σύμφωνα με το διεθνές νομικό πλαίσιο για την πυρηνική ασφάλεια.
- Υπογραμμίζει ότι η πρόσφατη κράτηση του Γενικού Διευθυντή του ZNPP από τις ρωσικές δυνάμεις θέτει άμεσα σε κίνδυνο την ασφάλεια του ZNPP*. Καλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία να μην θέτει εμπόδια στη διοίκηση και το προσωπικό του εργοστασίου κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, στην τακτική εναλλαγή του προσωπικού ή στη συνέχεια των προμηθειών και των ανταλλακτικών του εργοστασίου.
- Υπενθυμίζει ότι η αδιάλειπτη εξωτερική παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από το ουκρανικό δίκτυο μεταφοράς είναι απαραίτητη για την ασφάλεια του ZNPP και, επομένως, είναι σημαντικό να αποφευχθούν περαιτέρω αποσυνδέσεις από το ουκρανικό δίκτυο μεταφοράς.
Το ENSREG υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες του Γενικού Διευθυντή του ΙΑΕΑ σε ό,τι αφορά την πυρηνική ασφάλεια και τις διασφαλίσεις στην Ουκρανία και ζητά να ενισχυθεί η παρουσία του IAEA στον χώρο του ZNPP μόλις το επιτρέψει η επί τόπου κατάσταση ασφαλείας.
Το ENSREG στέκεται στο πλευρό της ουκρανικής ρυθμιστικής αρχής πυρηνικής ασφάλειας και του προσωπικού της, και του ουκρανικού προσωπικού του ZNPP που συνεχίζει να λειτουργεί υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε υποστήριξη όπως απαιτείται.
Η ENSREG θεωρεί ότι η παράνομη κατάληψη του ZNPP από τη Ρωσική Ομοσπονδία και οι ενέργειές της μέσα και γύρω από την τοποθεσία είναι η βασική αιτία των σημερινών απειλών για την πυρηνική ασφάλεια εκεί και ότι οι κίνδυνοι πυρηνικών συμβάντων θα παραμείνουν υψηλοί όσο η Ρωσική Ομοσπονδία παραμένει παρούσα στο ZNPP. Κατά συνέπεια, η ENSREG ζητά την απόσυρση των ρωσικών δυνάμεων και του στρατιωτικού τους εξοπλισμού από το ZNPP και την επιστροφή του εργοστασίου χωρίς καθυστέρηση στον νόμιμο ιδιοκτήτη του, υπό την επίβλεψη των ουκρανικών αρχών πυρηνικής ασφάλειας.
* Ο Γενικός Διευθυντής έχει κρίσιμες ευθύνες για τη διασφάλιση της πυρηνικής ασφάλειας του σταθμού, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης της επιτόπου απόκρισης σε κάθε πυρηνική έκτακτη ανάγκη.
Δείτε εδώ ολόκληρη την ομόφωνη δήλωση στα αγγλικά: https://bit.ly/3e6BgX7