Στις πύλες εισόδου της χώρας (τελωνεία, αεροδρόμιο), καθώς και στις χαλυβουργίες, είναι εγκατεστημένες σταθερές ανιχνευτικές διατάξεις (portals) για την ανίχνευση ραδιενέργειας. Το προσωπικό που τα χειρίζεται είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο να πραγματοποιήσει τους απαραίτητους ελέγχους σε περίπτωση ενεργοποίησης τους κατά τη διέλευση οχημάτων, εμπορευμάτων ή ατόμων. Η ΕΕΑΕ ενημερώνεται για τις περιπτώσεις συναγερμών και, όταν απαιτείται, πραγματοποιεί επιτόπιους ελέγχους και υποδεικνύει τρόπους διαχείρισης των ραδιολογικών ευρημάτων. Τα ρυπασμένα αντικείμενα και οι ραδιενεργές πηγές τίθενται υπό ρυθμιστικό έλεγχο.
α. Ενεργοποίηση ανιχνευτικών συστημάτων που είναι εγκατεστημένα σε χαλυβουργίες
Στις χαλυβουργίες τα ανιχνευτικά συστήματα χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο εμπορευμάτων και φορτίων παλαιών μετάλλων για ραδιενέργεια. Στη συνέχεια παρουσιάζονται περιπτώσεις συναγερμών κατά την τελευταία δεκαετία για τις οποίες υπήρξε διαχείριση από την ΕΕΑΕ.
| Ημερομηνία | Περιγραφή |
|---|---|
| 31-10-2019 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε κεφαλή αλεξικέραυνου με ρυθμό ισοδύναμης δόσης που δεν ξεπερνούσε τα 35 μSv/h. |
| 07-10-2019 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε διακόπτης με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 1.5 μSv/h (Th-232). |
| 09-08-2019 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε εξάρτημα με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 4 μSv/h. |
| 09-08-2019 | Σε προς ανακύκλωση πλοίο εντοπίστηκε καντράν με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 30 μSv/h (Ra-226). |
| 14-06-2019 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε καντράν (στροφόμετρο) με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 17 μSv/h. |
| 19-03-2019 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκαν 11 καντράν με ρυθμό ισοδύναμης δόσης στην περιοχή 3 - 7 μSv/h. |
| 22-02-2019 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε τμήμα καντράν με ρυθμό ισοδύναμης δόσης στην περιοχή 3 - 7 μSv/h. |
| 09-02-2019 | Σε εταιρία συλλογής scrap εντοπίστηκαν 3 διακόπτες με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 7 μSv/h (Ra-226). |
| 15-01-2019 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε τμήμα κινητήρα με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 9 μSv/h. |
| 19-12-2018 |
Σε εργοστάσιο ανακύκλωσης μετάλλων εντοπίστηκε πηγή Cs-137 ενεργότητας της τάξης των 100 μCi. |
| 14-12-2018 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε τμήμα κινητήρα με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 8 μSv/h. |
| 10-08-2018 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε τμήμα πίνακα ελέγχου αεροσκάφους/ελικοπτέρου με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 8 μSv/h. |
| 05-03-2018 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε έλασμα με ρυθμό ισοδύναμης δόσης της τάξης των 2 μSv/h (Zn-65). |
| 22-11-2017 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκε βαρέλι εντός του οποίου ο ρυθμός ισοδύναμης δόσης έφθανε τα 40 μSv/h. Το ραδιονουκλίδιο που ταυτοποιήθηκε ήταν Th-232. |
| 07-11-2017 |
Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκαν ρινίσματα σιδήρου διάσπαρτα των οποίων ο ρυθμός ισοδύναμης δόσης έφθανε τα 200-300 nSv/h. Το ραδιονουκλίδιο που ταυτοποιήθηκε ήταν Ra-226. |
| 13-09-2017 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκαν 4 τμήματα σωληνώσεων και 14 κινητήρες αεροσκαφών. Οι μετρήσεις ρυθμού ισοδύναμης δόσης στο εξωτερικό των σωληνώσεων έφθαναν μέχρι 20 μSv/h (Ra-226) και στους κινητήρες μέχρι 8 μSv/h (Τh-232). |
| 13-07-2017 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκαν μεταλλικά αντικείμενα με αυξημένα επίπεδα φυσικής ραδιενέργειας. |
| 12-10-2016 | Σε μονάδα ανακύκλωσης εντοπίστηκε αντικείμενο με πηγή Cs-137, ενεργότητας 2 MBq. |
| 10-03-2016 | Σε εργοστάσιο επεξεργασίας μετάλλων εντοπίστηκαν δύο αντικείμενα, ένα βιομηχανικό εξάρτημα με μέγιστο ρυθμό ισοδύναμης δόσης 4 μSv/h (Ra-226) και ένα πέτρωμα (U-238) με εκτιμώμενη συγκέντρωση 500 Bq/g. |
| 04-03-2015 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε αντικείμενο με πηγή Cs-137 και πηγή Co-60. |
| 14-04-2014 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε ιστορικό αντικείμενο με πηγή Ra-226 για την ραδίωση του νερού. |
| 10-03-2014 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε ιστορικό αντικείμενο με πηγή Ra-226 για την ραδίωση του νερού. |
| 07-10-2013 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε μια βιομηχανική πηγή Cs-137 εκτιμώμενης ενεργότητας 18-37 MBq. |
| 23-09-2013 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε τμήμα κινητήρα αεροσκάφους κατασκευασμένο από κράμα μετάλλων με Th-232. Ο μέγιστος ρυθμός ισοδύναμης δόσης κυμαινόταν στα 14 μSv/h. |
| 17-09-2013 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε μια βιομηχανική πηγή Cs-137εκτιμώμενης ενεργότητας 7.4 MBq. |
| 29-07-2013 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκαν τρία τμήματα σωληνώσεων με αυξημένα επίπεδα φυσικής ραδιενέργειας. |
| 17-06-2013 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκαν φθορίζουσες οθόνες, οι οποίες περιείχαν Ra-226. |
| 26-04-2013 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε φθορίζουσα οθόνη, η οποία περιείχε Ra-226. Ο ισοδύναμος ρυθμός δόσης κυμαινόταν στα 5 μSv/h. |
| 05-10-2012 | Εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε φθορίζουσα οθόνη, η οποία περιείχε Ra-226. Ο ισοδύναμος ρυθμός δόσης κυμαινόταν στα 16 μSv/h. |
| 25-09-2012 | Εντός φορτίων ηλεκτρικού εξοπλισμού προς ανακύκλωση εντοπίστηκαν 85 ηλεκτρικοί διακόπτες που περιείχαν Ra-226 και H-3. Ο ισοδύναμος ρυθμός δόσης ανά αντικείμενο κυμαινόταν στα 6 μSv/h. |
| 21-09-2012 | Σε εταιρεία ανακύκλωσης μετάλλων, εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε πηγή Co-60 (0.1 MBq, αρχικής ενεργότητας 185 MBq). |
| 14-12-2011 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων πηγή Cs-137 (1 GBq, αρχικής ενεργότητας 3.7 GBq). |
| 05-09-2011 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων πλήρως εξαντλημένη βιομηχανική πηγή Ir-192 εντός δοχείου μεταφοράς απεμπλουτισμένου ουρανίου (21.5 kg). |
| 05-08-2011 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων κλειστή πηγή Cs-137 (5 MBq). |
| 14-01-2011 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων κλειστή πηγή Sr-90 (370ΜΒq) και Cs-137 (185 kBq). |
| 22-04-2010 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων μια βιομηχανική πηγή Co-60 ενεργότητας 740MBq. |
| 21-01-2009 | Εντοπίστηκαν σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων μια συσκευή μέτρησης πυκνότητας υγρασίας χώματος, η οποία περιείχε κλειστή πηγή Cs-137, Am-241/Be και ένα τμήμα σωλήνωσης ρυπασμένο με Ra-226. |
| 23-06-2009 | Εντοπίστηκαν σε χαλυβουργία εντός εισαγομένου φορτίου παλαιών μετάλλων τρία σύρματα τα οποία έφεραν στο άκρο τους ραδιενεργό πηγή Ra-226 με ρυθμό ισοδύναμης δόσης σε επαφή που κυμαινόταν από 30 έως 120μSv/h, τρία καντράν με Ra-226 των οποίων ο ρυθμός ισοδύναμης δόσης σε επαφή κυμαινόταν από 3 έως 7μSv/h και ένα ανοξείδωτο μέταλλο ρυπασμένο με Ra-226 (NORM) με ρυθμό ισοδύναμης δόσης σε επαφή που κυμαινόταν από 3 έως 5μSv/h. Τα εν λόγω υλικά συσκευάστηκαν και επεστράφησαν στον προμηθευτή με το πλοίο σύμφωνα με τους διεθνείς κανονισμούς μεταφορών. |
| 23-05-2008 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός εισαγομένου φορτίου παλαιών μετάλλων Eu-152 (> 1 GBq). Η πηγή επεστράφη στον αποστολέα του φορτίου. |
| 04-09-2008 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων όργανο μέτρησης στάθμης, το οποίο περιείχε πηγή Ra-226 άγνωστης ενεργότητας. |
| 09-12-2005 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός εισαγομένου φορτίου παλαιών μετάλλων με πλοίο κλειστή βιομηχανική πηγή Cs-137 ενεργότητας 18.5 TBq εντός σφαιρικού δοχείου, κλειστή βιομηχανική πηγή Cs-137 άγνωστης ενεργότητας εντός σφαιρικού δοχείου, πηγή Ra-226 εντός στρατιωτικού οργάνου, πηγή Ra-226 υπό μορφήν μεταλλικών πλακιδίων, πιθανώς προερχόμενα από αλεξικέραυνα, και επτά ρυπασμένα αντικείμενα με υψηλά επίπεδα φυσικής ραδιενέργειας. |
| 08-04-2005 | Εντοπίστηκε σε χαλυβουργία εντός φορτίου παλαιών μετάλλων βιομηχανική κλειστή πηγή Cs-137 ενεργότητας 3.7 GBq, και κατεστραμμένη βελόνα Ra-226 ενεργότητας 370MBq. |
| 19-04-2004 | Εντοπίστηκε εντός φορτίου χώματος από διάνοιξη σήραγγος πηγή Cs-137 ενεργότητας μικρότερης των 5kBq. |
| 02-01-2002 | Σε μάντρα παλαιών μετάλλων και εντός φορτίου παλαιών μετάλλων εντοπίστηκε πηγή Cs-137 ενεργότητας 700MBq και επεστράφη στον εξουσιοδοτημένο κάτοχό της. |
β. Ενεργοποίηση ανιχνευτικών συστημάτων που είναι εγκατεστημένα σε τελωνεία
Στα τελωνεία της χώρας, καθώς και στον Διεθνή Αερολιμένα "Ελευθέριος Βενιζέλος", λειτουργούν σταθερά συστήματα ανίχνευσης ραδιενέργειας, με στόχο την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ραδιενεργών υλικών. Ενδεικτικά, για την περίοδο 2004-2017, παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα οι συναγερμοί ανίχνευσης ακτινοβολίας που καταγράφηκαν από τα εγκατεστημένα συστήματα σε τελωνειακούς σταθμούς και στον διεθνή αερολιμένα:
| Ημερομηνία | Μέσο | Υλικό | Ισότοπο |
|---|---|---|---|
| 30 Νοεμβρίου 2017 | Γράμμα | Πυξίδα | Ra-226 |
| 11 Νοεμβρίου 2017 | Επιβάτης | Ραδιοφάρμακο | I-131 |
| 2 Φεβρουαρίου 2017 | Γράμμα | Πυξίδα | Ra-226 |
| 30 Νοεμβρίου 2016 | Επιβάτης | Πυξίδα | Ra-226 |
| 21 Ιανουαρίου 2016 | Ταχυδρομικό δέμα | Πυξίδες | Ra-226 |
| 17 Δεκεμβρίου 2015 | Ταχυδρομικό δέμα | Πυξίδα | Ra-226 |
| 2 Οκτωβρίου 2015 | Επιβάτης | Πυξίδα | Ra-226 |
| 6 Σεπτεμβρίου 2015 | Φορτηγό | Χαρτόμαζα | I-131 |
| 11 Ιουνίου 2015 | 3 Φορτηγά | Απόβλητα | Φυσικό ραδιενεργό |
| 3 Ιουνίου 2013 | Φορτηγό | Σκουριά | Ra-226 |
| 7 Νοεμβρίου 2012 | ΙΧ | Βιομηχανική πηγή | Am/Be & Cs |
| 7 Σεπτεμβρίου 2012 | Φορτηγό | Ξυλοκάρβουνο | Φυσικό ραδιενεργό |
| Ιούλιος 2012 | Φορτηγό | Ξυλοκάρβουνο | Φυσικό ραδιενεργό |
| 6 Ιουλίου 2010 | Φορτηγό | Μπετόβεργες σε ρολό | Co-60 |
| 22 Μαϊου 2008 | Φορτηγό | Scrap metal | Eu-152 |
| 8 Νοεμβρίου 2007 | Φορτηγό | Εργαλεία | Φυσικό ραδιενεργό |
| 2005 | Ιδιώτης | Ραδιοφάρμακο | |
| 26 Ιουνίου 2005 | Επιβάτης | Πυξίδα | Ra-226 |
| 31 Οκτωβρίου 2004 | Φορτηγό | Καρβουνόσκονη | Φυσικό ραδιενεργό |