Γιατί το ραδόνιο είναι βλαβερό;

Μέσω της αναπνοής το ραδόνιο καθώς και τα βραχύβια ραδιενεργά θυγατρικά του εισέρχονται στους πνεύμονες και τους ακτινοβολούν. Οι επιπτώσεις στο αναπνευστικό σύστημα οφείλονται περισσότερο στα θυγατρικά του ραδονίου παρά στο ίδιο το ραδόνιο. Σε αντίθεση με το ραδόνιο που είναι αδρανές αέριο, τα τέσσερα θυγατρικά του (Po-218, Pb-214, Bi-214 και Po-214), λίγο μετά το σχηματισμό τους, προσκολλώνται στα αιωρούμενα μικροσωματίδια του αέρα (αεροζόλ), τα οποία με την εισπνοή επικάθονται στο πνευμονικό επιθήλιο. Ακολουθεί διάσπασή τους μέσα στους πνεύμονες, με εκπομπή κυρίως σωματιδίων άλφα, που μπορεί να προκαλέσουν βλάβες στις ευαίσθητες κυψελίδες του πνεύμονα, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου.

Λόγω των βιολογικών του επιπτώσεων, το ραδόνιο συγκαταλέγεται ανάμεσα στους καρκινογόνους παράγοντες και κατατάσσεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στην ίδια κατηγορία με το τσιγάρο. H πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα σχετιζόμενη με το ραδόνιο είναι ανάλογη με τη συγκέντρωση ραδονίου στον εισπνεόμενο αέρα.

Το ραδόνιο ευθύνεται, στατιστικά, για δεκάδες χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο ανά τον κόσμο, με τους καπνιστές να διατρέχουν σημαντικά μεγαλύτερο κίνδυνο σε σχέση με τους μη καπνιστές.

Ποιοι είναι οι εργασιακοί χώροι με αυξημένες συγκεντρώσεις ραδονίου;

Αυξημένες συγκεντρώσεις ραδονίου μπορεί να παρατηρηθούν σε υπόγειους εργασιακούς χώρους καθώς επίσης και σε τουριστικά σπήλαια, κέντρα θερμαλισμού (spa), εγκαταστάσεις διύλισης υπόγειων υδάτων, ορυχεία κλπ.

Η μέτρηση του ραδονίου είναι πολύπλοκη;

Όχι. Η μέτρηση του ραδονίου είναι μια απλή, αξιόπιστη και εντελώς ακίνδυνη διαδικασία. Περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός μικρού πλαστικού ανιχνευτή. Μπορείτε να απευθυνθείτε στην ΕΕΑΕ ή σε άλλο εξουσιοδοτημένο εργαστήριο προκειμένου να προμηθευτείτε τα κατάλληλα δοσίμετρα ανίχνευσης ραδονίου.

Το ραδόνιο επηρεάζει μόνο ορισμένους τύπους κατοικιών;

Ο τρόπος δόμησης μίας κατοικίας μπορεί να επηρεάζει τα επίπεδα ραδονίου στον εσωτερικό αέρα της κατοικίας. Εν γένει οι κατασκευές με αντισεισμικό τρόπο δόμησης (οπλισμένο σκυρόδεμα, οπλισμένες δομές θεμελίωσης) προσφέρουν μόνωση και ως προς την είσοδο ραδονίου στο εσωτερικό τους. Εντούτοις, το ραδόνιο μπορεί να είναι πρόβλημα στους άλλους τύπους κατοικιών, κυρίως στις παλιές κατοικίες. Η γεωλογία της περιοχής, τα δομικά υλικά και ο τρόπος κατασκευής (κενά στα ξύλινα πατώματα, διάκενα στις πόρτες και παράθυρα) αποτελούν παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν σημαντικά τη συγκέντρωση του ραδονίου σε μια κατοικία.

Χώροι με υψηλές συγκεντρώσεις ραδονίου μπορούν να βελτιωθούν;

Υπάρχουν απλές λύσεις για τη μείωση των συγκεντρώσεων του ραδονίου στους εσωτερικούς χώρους. Οι λύσεις αυτές βασίζονται στην απομάκρυνση του ραδονίου πριν εισέλθει στα κτίρια, στην καλύτερη μόνωση της θεμελίωσης των κτιρίων ή στον καλύτερο εξαερισμό του εσωτερικού των κτιρίων. Η επιλογή της τεχνικής εξαρτάται από τα επίπεδα της συγκέντρωσης ραδονίου και τον τρόπο δόμησης του κτιρίου.

Ποια είναι τα επίπεδα ραδονίου στην Ελλάδα;

Με βάση τις μέχρι τώρα μετρήσεις η μέση ετήσια συγκέντρωση ραδονίου στην Ελλάδα εκτιμάται στα 60 Bq/m³ πολύ κάτω από το επίπεδο αναφοράς των 300 Bq/m³. Μπορείτε να ενημερωθείτε για τα επίπεδα της συγκέντρωσης ραδονίου ανά περιφερειακή ενότητα στον χάρτη ραδονίου.

Περισσότερες ερωτήσεις και απαντήσεις είναι διαθέσιμες στο ενημερωτικό έντυπο της ΕΕΑΕ "Το ραδόνιο στο σπίτι μας".  

Δείτε εδώ το ενημερωτικό βίντεο για το ραδόνιο που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος "ΑΥΡΑ".